AB’nin Yapay Zeka Yasası Resmi Olarak Yürürlüğe Girdi

AB’nin Yapay Zeka Yasası, 2020’de önerildikten sonra 14 Şubat 2024’te Avrupa Parlamentosu’nun iki komitesi tarafından onaylanmış ve 13 Mart’ta Avrupa Birliği’nde oy çokluğuyla kabul edilmişti. Bu yasa, yapay zeka sektöründe köklü değişiklikler getiriyor ve resmi olarak yürürlüğe girdi.

Yapay Zeka Yasası (The AI Act), yapay zekayı geliştiren, kullanan ve uygulayan şirketlere yönelik kapsamlı düzenlemeler getiriyor. Yasa, yapay zeka sistemlerini risk seviyelerine göre sınıflandırarak en az riskliden en yüksek riskliye kadar çeşitli zorunluluklar belirliyor. “Yüksek riskli” olarak tanımlanan yapay zeka sistemleri, daha sıkı denetimlere tabi tutulacak.

Yasa, büyük yapay zeka şirketlerinin yanı sıra küçük işletmeleri ve yapay zekayı dağıtan veya kullananları da kapsıyor. Örneğin, otonom araçlar, tıbbi cihazlar, kredi karar sistemleri, eğitim puanlama sistemleri ve uzaktan biyometrik tanımlama sistemleri “yüksek riskli” kategorisinde yer alıyor. En yüksek riskli ve “kabul edilemez” olarak sınıflandırılan sistemler ise vatandaşların verilerini analiz eden sosyal puanlama sistemleri, tahmine dayalı polislik ve iş yerleri ile okullarda kullanılan duygu tanıma teknolojileri gibi uygulamalardır.

Bu yasa, teknoloji devlerinin AB pazarındaki faaliyetlerini ve AB vatandaşlarının verilerini kullanma yöntemlerini sıkı bir şekilde düzenleyecek. Şirketler, birçok incelemeden geçmek zorunda kalacak ve düzenleyici denetime tabi tutulacak. Ayrıca, piyasaya sürülmeden önce uygunluk değerlendirmesi, risk ve kalite kontrolü gibi süreçlerden geçmeleri gerekecek.

Yasaklı yapay zeka uygulamalarının ihlali durumunda, şirketler küresel yıllık cirolarının %7’si oranında, diğer yükümlülüklerin ihlali durumunda ise %3’üne kadar ceza ödemek zorunda kalacak. Düzenleyicilere yanlış bilgi sağlamanın cezası ise yıllık cironun %1.5’i olacak.

Yasa kapsamında yüksek riskli yapay zeka sistemlerine ilişkin kesin şartlar hala belirlenme aşamasında. Standart belirleme sürecinde birçok kurum rol alacak ve belirlenen standartların AB tarafından onaylanması gerekecek.