Yapay zeka alanında küresel rekabet hızla artarken, Google’ın İngiltere merkezli yapay zeka kolu DeepMind, dikkat çekici bir uygulamayla gündeme geldi. Business Insider'ın haberine göre şirket, bazı çalışanlarının rakip firmalara geçmesini önlemek amacıyla bir yıla kadar süren ücretli izinler içeren rekabet etmeme sözleşmeleri uyguluyor.
Bu sözleşmelere göre, çalışanlar ayrıldıktan sonra belirli bir süre başka bir yapay zeka şirketinde çalışamıyor; bu süre boyunca ise şirket, çalışana ödeme yapmaya devam ediyor. Uygulama, çalışanların yapay zekâ alanındaki hızlı gelişmelere doğrudan katkı sunamadıkları bir dönemi kapsadığı için, bazı uzmanlar arasında mesleki dışlanmışlık duygusunu artırdığı yönünde eleştiriliyor.
Rekabet Etmeme Anlaşmaları ve Yasal Zemin
ABD Federal Ticaret Komisyonu (FTC), geçtiğimiz yıl iş gücü hareketliliğini kısıtlayan pek çok rekabet etmeme anlaşmasını yasaklamıştı. Ancak bu düzenleme, DeepMind’ın Birleşik Krallık’taki merkezi için geçerli değil. DeepMind, eleştiriler üzerine yaptığı açıklamada bu tür hükümleri yalnızca “seçici biçimde” uyguladığını belirtti.
Yine de konuya dair kamuoyu baskısı artıyor. Microsoft’un Yapay Zeka Başkan Yardımcısı Nando de Freitas, geçtiğimiz ay yaptığı bir sosyal medya paylaşımında, DeepMind çalışanlarının kendisine ulaşarak bu sözleşmelerden nasıl kurtulabileceklerini sorduklarını dile getirdi. de Freitas, söz konusu uygulamayı “gücün kötüye kullanılması” olarak nitelendirdi ve çalışanlara bu tür anlaşmaları “baştan imzalamamaları” çağrısında bulundu.
Küresel Rekabet ve Yetkinlik Mücadelesi
Google’ın bu uygulaması, şirketlerin yapay zeka alanındaki üst düzey yetenekleri elde tutmak için başvurduğu yeni yöntemleri gözler önüne seriyor. Ücretli izin ve sözleşme yoluyla rakiplere geçişin önlenmesi, yalnızca çalışan devinimini değil, aynı zamanda inovasyon hızını da etkileyebilecek bir strateji olarak değerlendiriliyor.
Bu durum, Avrupa’daki teknoloji sektörü içinde iş gücü özgürlüğü, etik işe alım ve çalışma koşulları gibi alanlarda yeni tartışmaların fitilini ateşlemiş durumda. DeepMind örneği, yapay zeka uzmanlarının kariyer hareketliliğini sınırlayan uygulamaların, sadece ekonomik değil, aynı zamanda etik ve yasal açılardan da yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.